๑. ประวัติหมู่บ้าน

        บ้านโนนสะอาดเดิมแรกแยกออกมาจากบ้านหนองบัวผู้ที่ออกมาสร้างบ้านคนแรก คือ นายคำตา ประทุมลี แต่เดิมมีชื่อเรียกกันติดปากว่า “บ้านบาก”หรือบ้านบากโปร่ง ต่อมาปีพุทธศักราช ๒๕๑๖ ทางราชการได้มีคำสั่งแบ่งแยกหมู่บ้านจากอำเภอนาแก จึงได้ตั้งชื่อใหม่จากบ้านบากเปลี่ยนมาเป็น บ้านโนนสะอาด จนถึงปัจจุบัน

แผนผังหมู่บ้าน

บ้านโนนสะอาด หมู่ที่  ๗  ตำบลหนองบัว

ข้อมูลแผนที่ ณ ศาลาอีสานเขียว บ้านโนนสะอาด ตำบลหนองบัว อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร

๒.   ข้อมูลประชากร

        *   จำนวนครัวเรือน       ๑2๘    ครัวเรือน

        *   จำนวนประชากร      ๕๐๑    คน

-       ชาย      ๒๕๗   คน

-       หญิง    ๒๔๔    คน

๓. ลักษณะที่ตั้งของหมู่บ้าน

บ้านโนนสะอาด เป็นที่ราบลุ่ม แวดล้อมด้วยป่าไม้ และทุ่งนา อยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอ ประมาณ 8 กิโลเมตร ทิศเหนือจดกับ ต.พุ่มแก อ.นาแก ทิศตะวันออกจดกับ บ้านเหล่าเหนือ หมู่ ๕ ทิศใต้จดกับ ห้วยขี้หมู บ้านหนองบัว ทิศตะวันออกเฉียงใต้จดกับ บ้านน้ำบ่อ หมู่ ๓ และบ้านหนองหนาว บ้านหนองหนาวงาม หมู่ ๒, ๘

๔. แหล่งน้ำธรรมชาติ (ห้วย   หนอง   คลอง  บึง)

         ๑.  ห้วยทราย ห้วยเขาวัว                             ใช้ประโยชน์ ใช้น้ำเพื่อการเกษตร

        ๒.  หนองจอก หนองกุด                      ใช้ประโยชน์ แหล่งหากิน, เพื่อการเกษตร

        ๓.  คลองส่งน้ำชลประทาน                   ใช้ประโยชน์ ใช้น้ำเพื่อการเกษตร

๕. บุคคลสำคัญในหมู่บ้าน

    ๑.   ผู้ใหญ่บ้าน                นายแถวทอง จรีรัตน์

         ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน           นายสมตา  เชื้อเมืองแสน

                                      นางวรรณเพ็ญ  เชื้อเมืองแสน

                                     นายเจียง  คำมุงคุณ

        ๒.   สมาชิก  อบต         นายชาญชัย คำมุงคุณ    

                                     นางวาท  คำมุงคุณ       

        ๓.   ปราชญ์ชาวบ้าน      นายชอน ประทุมลี       

                                    นายเพ็ง  ประทุมลี

                                     นายปิติ  จิตอามาตย์

                                     นางปัทมาพร  นันตรี     

๖. ข้อมูลด้านเศรษฐกิจ

        *   ลักษณะการประกอบอาชีพ

             ๖.๑   ประกอบอาชีพหลัก

                  -   ทำนา   ข้าวเหนียว ข้าวเจ้า                       จำนวน  ๑๒8   ครัวเรือน

                  -  ทำสวน (ระบุ) ยางพารา                            จำนวน     60   ครัวเรือน

                  -  ด้านหัตถกรรม (ระบุ)จักสาน                       จำนวน        ๓  ครัวเรือน

                  -  ด้านค้าขาย                                          จำนวน        5  ครัวเรือน

                  -  อื่น ๆ  (ระบุ) ปลูกอ้อย มันสำปะหลัง              จำนวน     34   ครัวเรือน

            ๖.๒   ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพ (ระบุ)ทำนา เลี้ยงสัตว์     จำนวน       ๙๐ ครัวเรือน

            ๖.๓   ครัวเรือนไม่ประกอบอาชีพ   ไม่มีรายได้             จำนวน         0 ครัวเรือน

            ๖.๔  รายได้เฉลี่ยต่อคนต่อปี จากการสำรวจข้อมูล จปฐ. ปี ๒๕๖๐ คือ ๖๓,๓๔๒  บาท/คน/ปี

            ๖.๕  กองทุน / กลุ่มอาชีพที่มีการจัดตั้งในหมู่บ้าน   ประกอบด้วย

                   ๑. กองทุนหมู่บ้าน                  เงินทุน  ๒,๒๐๐,๐๐๐     บาท  สมาชิก    ๑๑๔   คน

                   ๓. กลุ่มปลูกยางพารา              เงินทุน  10,500          บาท  สมาชิก    70     คน

                  ๔. กลุ่มปลูกอ้อย มันสำปะหลัง     เงินทุน  3๐,๐๐๐          บาท  สมาชิก    34     คน

                  ๕. กลุ่มทอผ้าพื้นเมือง               เงินทุน  ๑๕,๐๐๐ บาท  สมาชิก   ๑5      คน

                ๖.๖.   ทรัพยากรในหมู่บ้านที่สนับสนุนการเพิ่มรายได้ให้กับครัวเรือน

             *   ทรัพยากรธรรมชาติ     ๑.ป่าชุมชนประจำหมู่บ้าน

                                            ๒.ห้วยทราย ห้วยเขาวัว

                                             ๓.หนองจอก

        *   วัฒนธรรม / ประเพณี          ๑งานบุญประจำปี

                                              ๒.งานบุญกองข้าว

                                              ๓. การเลี้ยงผีปู่ตา

๗.  ข้อมูลด้านสังคม

๗.๑  แหล่งความรู้ / สถานศึกษาให้ความรู้ด้านการประกอบอาชีพที่สามารถไปใช้บริการได้โดยสะดวก

                   - วัดโนนสะอาดสามัคคีธรรม

                  -ศูนย์เรียนรู้ประจำหมู่บ้าน

๘.  รายชื่อคณะกรรมการหมู่บ้าน

         ๑. นายแถวทอง จรีรัตน์                                        ตำแหน่ง ประธานกรรมการ

        ๒. นายเจียง คำมุงคุณ                                           ตำแหน่ง รองประธาน

        ๓. นายสมตา  เชื้อเมืองแสน                                    ตำแหน่ง กรรมการ

        ๔. นายชาญชัย  คำมุงคุณ                                       ตำแหน่ง กรรมการ

        ๕. นายเสาวรี จิตอามาตย์                                       ตำแหน่ง กรรมการ

        ๖. นางวาท  คำมุงคุณ                                           ตำแหน่ง กรรมการ

        ๗. นายอดิศักดิ์ เชื้อกุณะ                                         ตำแหน่ง กรรมการ

        ๘. นายพานิชย์  แสนสุภา                                       ตำแหน่ง กรรมการ

        ๙. นายนัย  ประทุมลี                                           ตำแหน่ง กรรมการ

                  ๑๐. น.ส.ศิรดา  ไชยเพชร                                       ตำแหน่ง กรรมการ

        11. นายปิติ  จิตอามาตย์                                       ตำแหน่ง กรรมการ

        12. นางปัทมาพร  นันตรี                                       ตำแหน่ง กรรมการ

        13.นางสุพินดารัตน์  ประทุมลี                                  ตำแหน่ง กรรมการ

        14.นายดาบชัย  คำคนซื่อ                                       ตำแหน่ง กรรมการ

         ๑5. นางวรรณเพ็ญ  เชื้อเมืองแสน                             ตำแหน่ง กรรมการและเลขานุการ

จำนวนประชากรแยกตามช่วงอายุ

ลักษณะการประกอบอาชีพของชุมชน

        ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพหลัก และอาชีพเสริม เรียงลำดับได้

                  ๑.  อาชีพทำนา                               86      ครัวเรือน

                  ๒.  อาชีพรับจ้างทั่วไป                        30      ครัวเรือน

                  ๓.  อาชีพรับราชการ/เจ้าหน้าที่ของรัฐ      22      ครัวเรือน

สภาพทางเศรษฐกิจ

-          รายได้เฉลี่ย  (๖๓,๓4๒  บาท/คน/ปี (ตาม ข้อมูล จปฐ. ปี 25๖๐)

-          ชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพ ทำนา  ใช้เนื้อที่  1,443  ไร่

สภาพทางสังคม 

        ชาวบ้านโนนสะอาด นับถือศาสนาพุทธ มีการดำเนินชีวิตตามขนบธรรมเนียมประเพณีของชาวไทยอีสานโดยทั่วไป เช่น มีการทำบุญเดือนสาม บุญสงกรานต์ บุญข้าวประดับดิน บุญผะเหวด บุญเข้าพรรษา บุญออกพรรษา ลอยกระทง เป็นประจำทุกปี มีการแสดงของชาวบ้าน มีการลำกลองยาวเป็นที่สนุกสนาน และเสริมสร้างความรัก ความสามัคคีในหมู่บ้าน และยึดมั่นในขนบธรรมเนียมประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สำคัญ  ราษฎรได้น้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชดำรัสชี้แนะแนวทางการดำเนินชีวิตมาปฏิบัติ และมีการใช้ภูมิปัญญามาเป็นต้นทุนในการผลิต มีการปลูกผักปลอดสารพิษและใช้ปุ๋ยชีวภาพ มีความเคารพเชื่อฟังผู้อาวุโส มีหมอพื้นบ้าน

การคมนาคม

        บ้านโนนสะอาดห่างจากตัวอำเภออยู่ทางทิศตะวันออก 8 กิโลเมตร และห่างจากตัวเมืองมุกดาหารประมาณ ๔6 กิโลเมตร การคมนาคมมีทางหลวงแผ่นดินผ่านหมู่บ้านคือ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 212มีถนนสายหลักภายในหมู่บ้าน 1  สาย  รวมระยะทางทั้งหมด  2  กิโลเมตร  

เป็นถนนคอนกรีต                  ระยะทาง         2     กิโลเมตร           

มีซอย  3  สาย                     ระยะทาง         1        กิโลเมตร

เป็นคอนกรีต    3        สาย    ระยะทาง         1        กิโลเมตร

ข้อมูลด้านการเลี้ยงสัตว์        

          ๑. เลี้ยงกระบือ          จำนวน           6        ครัวเรือน         จำนวน  20      ตัว

          ๒. เลี้ยงโค                จำนวน           50      ครัวเรือน         จำนวน  105    ตัว

          ๓. เลี้ยงไก่-เป็ด           จำนวน           50      ครัวเรือน         จำนวน  987    ตัว

          4. เลี้ยงสุกรพื้นเมือง     จำนวน           10      ครัวเรือน         จำนวน  38     ตัว

ข้อมูลสถานบริการ

        มีร้านค้าในหมู่บ้าน                                                        จำนวน     5     แห่ง

แหล่งน้ำกินน้ำ - น้ำใช้

          มีระบบประปาหมู่บ้านใช้ในหมู่บ้าน  มีผู้ใช้น้ำประปา จำนวน  113 ครัวเรือน

 แม่น้ำ/ลำห้วย  1  แห่ง หนองน้ำสาธารณะ    4  แห่ง 

ผลิตภัณฑ์ชุมชน

        ราษฎรบ้านโนนสะอาด  มีกลุ่มอาชีพหลายกลุ่ม เช่น กลุ่มทอผ้า กลุ่มสานพลาสติก กลุ่มตัดเย็บเสื้อเป็นต้น ทำให้ราษฎรมีรายได้เสริมหลังจากฤดูทำนา เพื่อยกระดับรายได้ให้กับครัวเรือน ดำเนินชีวิตตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ปลูกพืชผักสวนครัวและเลี้ยงสัตว์ไว้กินในครอบครัว

แหล่งเงินทุน

           1. กองทุนหมู่บ้าน            

           2. กองทุน กข.คจ.                        

        ความภาคภูมิใจของชุมชน

          ๑.  สร้างแหล่งเรียนรู้ ซึ่งสามารถดำเนินการได้โดยไม่เบียดเบียนทรัพยากรธรรมชาติ  นอกจากนี้ยังแสดงให้เห็นพลังของทุนทางสังคมด้านทรัพยากรมนุษย์โดยเฉพาะด้านความร่วมมือร่วมใจเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน  ซึ่งนับวันภาพเหล่านี้จะหายากขึ้นทุกขณะ

          ๒. ชุมชนสามารถรักษาวิถีชีวิตดั้งเดิมเอาไว้ได้  ซึ่งตรงกับแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  มุ่งเน้นให้คนไทยหันมาพึ่งตนเองและช่วยเหลือผู้อื่น

ข้อมูลการศึกษา

การสำรวจข้อมูล จปฐ. ปี ๒๕๖๐  พบว่า บ้านโนนสะอาด หมู่ที่  ๗ มีการศึกษาระดับต่าง ๆ จำแนกได้ตามแผนภูมิข้างล่าง

ข้อมูลด้านอาชีพ

จากการสำรวจข้อมูล จปฐ. ปี ๒๕๖๐  พบว่า บ้านโนนสะอาด หมู่ที่  ๗ ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมคือ การทำนา ทำสวน ทำไร่รองลงมาคือ อาชีพรับจ้าง และรับราชการ ดังแผนภูมิแสดงสัดส่วนของอาชีพในบ้านโนนสะอาด หมู่ที่ ๗

ผลการวิเคราะห์ด้วย กชช.๒ ค

ระดับการพัฒนาของหมู่บ้าน ประมวลจากข้อมูล กชช. ๒ค

จากการสำรวจข้อมูลพื้นฐานหมู่บ้าน (กชช ๒ค) ประจำปี  ๒๕๖๐  มีผลการพัฒนาอยู่ใน

ระดับก้าวหน้า (ระดับ ๓) และเมื่อพิจารณากลุ่มตัวชี้วัดตามระดับปัญหา เป็นดังนี้

๑.      ตัวชี้วัดที่เป็นปัญหามาก (ระดับคะแนน ๑) มี  ๒  ตัวชี้วัด 

๒.     ตัวชี้วัดที่เป็นปัญหาปานกลาง (ระดับคะแนน ๒)  มี  ๗  ตัวชี้วัด 

๓.     ตัวชี้วัดที่เป็นปัญหาน้อย (ระดับคะแนน ๓) มี 1๘  ตัวชี้วัด

ตัวชี้วัดที่เป็นปัญหามาก

แนวทางแก้ไข และข้อเสนอแนะ

• ส่งเสริมและจัดให้มีการแข่งขันกีฬา และรณรงค์ให้มีการออกกำลังกายเป็นประจำต่อเนื่อง
• ให้ความรู้ในการปรับปรุงดิน

ผลการวิเคราะห์ประเมินชุมชนจากเวทีประชาคม

ผลการวิเคราะห์ศักยภาพชุมชน

ปัจจัยภายในที่เป็นจุดแข็ง

• ผู้นำชุมชนมีศักยภาพ
• มีการรวมกลุ่มทำกิจกรรมพัฒนาชุมชนที่หลากหลาย
• มีเงินทุนชุมชนที่หลากหลาย
• มีธนาคารหมู่บ้าน
• มีทรัพยากรธรรมชาติที่เอื้ออำนวยในการประกอบอาชีพ
• ประชาชนรู้จักประหยัด อดออม
• ความรักสามัคคีของคนในชุมชน
• หมู่บ้านปลอดยาเสพติด

ปัจจัยภายในที่เป็นจุดอ่อน

• ประชาชนยังลุ่มหลงอบายมุขต่าง ๆ
• ประชาชนยังขาดความเข้าใจในการจัดตั้งกลุ่มเพื่อต่อรองราคาสินค้าการเกษตรกับพ่อค้าคนกลาง
• ประชาชนยังขาดความรู้ในด้านการเกษตร
• ขาดความรู้ในด้านเทคโนโลยีในชุมชน

ปัจจัยภายนอกชุมชนที่เป็นโอกาส

• เป็นศูนย์กลางการเรียนรู้เกษตรเพียงพอ โดยระบบเครือข่ายของศูนย์การเรียนรู้
• เป็นเขตติดต่อกับสะพานไทย – ลาว
• ยุทธศาสตร์จังหวัดส่งเสริมการค้าชายแดน
• มีองค์กรเอกชนในการสนับสนุน
• เส้นทางการคมนาคมอยู่ใกล้อำเภอ – จังหวัดเป็นเส้นทางหลักเข้าสู่ตัวจังหวัดได้ง่าย

ปัจจัยภายนอกที่เป็นข้อจำกัด

• สินค้าทางการเกษตร ราคาไม่มาตรฐาน ระบบการตลาดยังไม่ได้รับการสนับสนุนจากอย่างจริงจัง
• เส้นทางคมนาคม ไม่สะดวกขาดการซ่อมบำรุงจากหน่วยงานที่รับผิดชอบ
• พื้นที่ทำการเกษตรของประชาชนส่วนใหญ่ยังยึดกับการทำการเกษตรตามฤดูกาล  ทำให้ขาดความมุ่งมั่นในการทำการเกษตรนอกฤดูกาล

สภาพปัญหาของหมู่บ้าน

• ขาดแคลนแหล่งน้ำเพื่อการเกษตร
• ขาดเงินทุนในการประกอบอาชีพ หลังฤดูเก็บเกี่ยว
• แรงงานในชุมชนยังเป็นแรงงานไร้ฝีมือ
• ครัวเรือนมีหนี้สินมาก
• การปรับเปลี่ยนทัศนคติในการทำงานของชุมชนเป็นไปได้ยาก

ตารางการวิเคราะห์สภาพปัญหาของหมู่บ้าน

แผนงาน/กิจกรรม/โครงการ

วิสัยทัศน์หมู่บ้าน

หมู่บ้านส่งเสริมคุณภาพชีวิต ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงเฉลิมพระเกียรติ

หมู่บ้านมีสาธารณูปโภค ด้านไฟฟ้าและประปาใช้ครบทุกครัวเรือน

การคมนาคมในหมู่บ้านมีความสะดวก

ประชาชนในหมู่บ้านมีสุขภาพดี

บ้านเรือน/ชุมชนมีความสะอาด เป็นระเบียบ

มีศูนย์เรียนรู้ชุมชน

มีกองทุนสวัสดิการ

ยุทธศาสตร์การพัฒนา

vส่งเสริมการดำเนินชีวิต ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

vส่งเสริมให้เป็นหมู่บ้านปลอดขยะ

vส่งเสริมการทำการเกษตรปลอดสารเคมี

vสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่น

vดูแลผู้สูงอายุ คนพิการ และคนด้อยโอกาส

อัตลักษณ์ชุมชน และการกำหนดตำแหน่งการพัฒนา (Positioning ) ของหมู่บ้าน

เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ส่งเสริมเกษตรกรรมก้าวหน้า

ตำแหน่งการพัฒนาหมู่บ้าน  (Positioning )

          การพัฒนาหมู่บ้านให้เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง อยู่เย็น เป็นสุข โดยส่งเสริมการปลูกพืชผักสวนครัว และรวมกลุ่มจัดตั้งกลุ่มอาชีพ